Według danych Głównego Urzędu Statystycznego udział ludności w wieku 60 lat i więcej w całej populacji naszego kraju stanowi obecnie ponad 22% (8,5 mln osób), przy czym w początku lat 90. ubiegłego wieku osoby w wieku 60+ stanowiły ok. 15% populacji (5,6 mln osób). W perspektywie kolejnych lat należy oczekiwać, że zarówno liczba jak i udział tej grupy będzie systematycznie rosnąć, a długość ich życia będzie się wydłużała.
Wiadome jest, że aktywność człowieka wraz z upływem lat ulega stopniowemu ograniczeniu. Jest to uwarunkowane nie tylko samym procesem starzenia się, ale również stanem zdrowia oraz wpływem warunków życia. Z ostatniej Europejskiej ankiety badania zdrowia, która stanowi kluczowe narzędzie Unii Europejskiej do monitorowania zdrowia ludności wynika, iż aktualna samoocena stanu zdrowia starszych mieszkańców Polski nieznacznie się polepszyła w ciągu ostatnich kilku lat. Dotyczy to zwłaszcza dwóch grup wiekowych sześćdziesięcio – i siedemdziesięciolatków. Niestety pogorszył się stan zdrowia grup najstarszych, czyli wśród osób po 80 roku życia.
Nikogo nie dziwi fakt, że wzrasta odsetek osób dożywających 80 lat i więcej – statyki to potwierdzają, a badania, które są prowadzone podają nam dosyć niepokojące informacje, np. wg danych ponad 10 proc. osób z grupy 65+ z powodu stanu zdrowia wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Po 75. roku życia takiej pomocy potrzebuje już ponad 35 proc. osób – podkreśla dr n. med. Sonia Grawlik-Imach, koordynator opieki całodobowej w ośrodku Silesia Med w Brennej.
– Dla ludzi w podeszłym wieku system opieki zdrowotnej, jak i pomocy społecznej nie jest za bardzo wydolny. Jedynym rozwiązaniem tych problemów byłoby rozbudowanie opieki zdrowotnej tak,
aby poprawić diagnozowanie i leczenie osób starszych. – dodaje.
Opieka nad seniorem – czy, aby na pewno obowiązek i powinność?
Warto przez chwilę zastanowić się na kogo zazwyczaj spada obowiązek opieki nad seniorem?
Oczywiście, że na najbliższą rodzinę. Wynika to w dużej mierze z naszych przekonań, ale i wychowania. Niestety nasze przekonania nie zawsze idą w parze ze zdroworozsądkowym podejściem
do tak ważnego tematu. Opieka nad osobami starszymi jest trudna w szczególności, gdy zajmujemy się członkiem rodziny, ponieważ łączy nas z daną osobą silny czynnik emocjonalny. Dodatkowo obowiązek opieki nad rodzicem spada zazwyczaj na jedną osobę, ponieważ nie każdy z rodziny chce i może zająć się seniorem . Wchodzą w grę słabe kontakty rodzinne, odległość, a nawet wiek. Niestety
coraz więcej pojawia się sytuacji, że matką, która ma 90 lat zajmuje się siedemdziesięcioletnia córka.
Opieka nad seniorem to trud dla rodziny
Konieczność sprawowania długotrwałej opieki nad osobą przewlekle chorą niesie ze sobą określone konsekwencje społeczne, materialne i oczywiście emocjonalne. Opieka nad najbliższym zwykle wymaga zmiany dotychczasowego życia. Opiekun musi liczyć się z koniecznością przeorganizowania wielu spraw, ale przede wszystkim musi poradzić sobie z lękiem, bezsilnością, żalem i przeciążeniem. Nadmierne obciążenie obowiązkami może doprowadzić do wyczerpania emocjonalno-fizycznego,
a nawet zakończyć się depresją – podkreśla mgr Mariola Działas, właścicielka Domu Seniora Silesia Med.
– Do naszej placówki trafiają pacjenci, których rodziny nie radzą sobie z opieką nad nimi mimo,
że wcześniej zadeklarowali ze swojej strony chęć niesienia im pomocy. Niestety coraz częściej zdarzają się takie przypadki , że do placówki przywożeni są seniorzy bardzo wymęczeni, a wręcz zaniedbani. Jest to dla nas bardzo przykre. W dobie XXI wieku, gdzie mamy dostęp do różnych świadczeń ze względów finansowych podejmujemy decyzje, które przynoszą więcej szkody
niż pożytku – dodaje mgr Mariola Działas.
Spokojne miejsca dla seniorów
Co możemy zrobić w momencie, gdy sami nie możemy sprawować opieki nad osobą najbliższą, a dochodząca pielęgniarka czy opiekunka nie wystarcza? Najlepszym rozwiązaniem jest znalezienie ośrodka, który zapewni naszej ukochanej osobie całodobową opiekę. Oczywiście podejmując decyzję o umieszczeniu seniora w placówce musimy kierować się doświadczeniem ośrodka, personelem, lokalizacją i powierzchnią ośrodka. Te wszystkie czynniki będą wpływały na zadowolenie naszych najbliższych, a tym samym i nasze. Korzystając z pomocy domów seniora możemy być pewni, że nasi rodzice mają zapewnioną opiekę 24 godziny na dobę. Nie musimy się już dłużej zastanawiać czy rodzic nasz zażył lekarstwa, zjadł posiłki zgodne z jego dietą. Jest to dużo lepsze rozwiązanie niż zostawienie rodzica samego na kilkanaście godzin. Podczas naszej nieobecności może zdarzyć się wypadek, którego skutki mogą być już nieodwracalne.
– To, że należy tworzyć jak najwięcej wyspecjalizowanych ośrodków pomocy seniorom jest oczywiste. Niestety nie jest to wciąż popularny sposób sprawowania opieki. W naszej placówce staramy się tworzyć warunki domowe, aby nasi rezydenci nie czuli się odizolowani. Jeżeli dana osoba chce zabrać ze sobą jakiś swój drobiazg czy mebel, zgadzamy się na to. Zależy nam na tym, żeby w tym miejscu był kawałek domu tego człowieka – opisuje mgr Mariola Działas.
Brak rozsądnych rozwiązań dostosowanych do sytuacji demograficznej i społecznej będzie stwarzał rodzinom problemy związane z opieką. Potrzebne są nam nowe rozwiązania systemowe i instytucje pomocy, które zapewnią dostęp seniorom do odpowiednich usług ochrony zdrowia – głównie rehabilitacji i pielęgnacji. Ne tę chwilę nie pozostaje nam nic innego niż bardziej racjonalne spojrzenie na problem seniorów. Nie bójmy się podejmować pewnych decyzji. Przecież każdy z nas kiedyś dożyje tak pięknego wieku i będzie chciał spędzić go w spokoju i szczęściu.
