Skala Barthel to nic innego jak międzynarodowa skala stosowana w ocenie sprawności chorego i jego zapotrzebowania na opiekę. Taki formularz wypełnia w przychodni lekarz, bądź pielęgniarka środowiskowa, by pacjent, który wymaga opieki długoterminowej mógł zostać do niej zaklasyfikowany. Na skalę Barthela składa się dziesięć czynności dnia codziennego, takich jak np. spożywanie posiłków, poruszanie się, ubieranie, rozbieranie, higiena osobista, korzystanie z toalety czy kontrolowanie czynności fizjologicznych. W skali Barthela można uzyskać 100 pkt. Są trzy przedziały oceny: uzyskanie punktów od 0 do 20 oznacza całkowitą niesamodzielność, od 20 do 80 pkt. oznacza, że chory w jakimś stopniu potrzebuje pomocy osoby z zewnątrz, natomiast ocena w granicy 80 do 100 pkt. oznacza, że chory może funkcjonować samodzielnie przy niewielkiej pomocy opiekuna/pielęgniarki z zewnątrz.
Ocena pacjenta wg skali Barthel
Skala Barthel obejmuje 10 aspektów – czynności, które zdrowy człowiek wykonuje samodzielnie, natomiast chory – może wymagać częściowej lub całkowitej pomocy:
- ➡spożywanie posiłków,
- ➡przemieszczanie się,
- ➡utrzymanie higieny osobistej,
- ➡korzystanie z toalety,
- ➡mycie, kąpiel całego ciała,
- ➡poruszanie się po powierzchniach płaskich,
- ➡wchodzenie i schodzenie po schodach,
- ➡ubieranie i rozbieranie się,
- ➡kontrolowanie stolca,
- ➡kontrolowanie moczu.
W każdym z tych aspektów podane są możliwe odpowiedzi, opisujące zdolność chorego do wykonania owych czynności. Są one punktowane: 0, 5, 10, 15 pkt. (dokładną skalę, wraz z punktacją zamieszamy na końcu tego artykułu).
Uzyskanie punktów od 0 do 40 w skali Barthel kwalifikuje chorego do opieki długoterminowej w ramach refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia. Niestety pacjent, który uzyskał ponad 40 pkt. Nie będzie mógł skorzystać z dofinansowania.
Wzór skali Barthel:
Ilość uzyskanych punktów w poszczególnych zagadnieniach jest zapisywana, a następie sumowana.
- Spożywanie posiłków:
- 0 = nie jest w stanie samodzielnie jeść,
- 5 = potrzebuje pomocy w krojeniu, smarowaniu masłem itp., lub wymaga zmodyfikowanej diety,
- 10 = samodzielny, niezależny.
- Przemieszczanie się (z łóżka na krzesło i z powrotem / siadanie):
- 0 = nie jest w stanie, nie zachowuje równowagi przy siadaniu,
- 5 = większa pomoc (fizyczna, jedna, dwie osoby), może siedzieć,
- 10 = mniejsza pomoc (słowna lub fizyczna),
- 15 = samodzielny.
- Utrzymanie higieny osobistej:
- 0 = potrzebuje pomocy przy wykonywaniu czynności osobistych,
- 5 = niezależny przy myciu twarzy, czesaniu się, myciu zębów, goleniu (z zapewnionymi pomocami).
- Korzystanie z toalety (WC):
- 0 = zależny,
- 5 = częściowo potrzebuje pomocy,
- 10 = niezależny (zdejmowanie, zakładanie, ubieranie się, utrzymanie higieny osobistej).
- Mycie, kąpiel całego ciała:
- 0 = zależny,
- 5 = niezależny.
- Poruszanie się (po powierzchniach płaskich):
- 0 = nie porusza się lub może pokonać odległość < 50 m,
- 5 = niezależny poruszający się na wózku,
- 10 = spacery z pomocą jednej osoby, na odległość > 50m,
- 15 = niezależny (ale może potrzebować pomocy np. laski), na odległości > 50m.
- Wchodzenie i schodzenie po schodach:
- 0 = nie jest samodzielny,
- 5 = potrzebuje pomocy ( fizycznej, przenoszenia),
- 10 = samodzielny.
- Ubieranie i rozbieranie się:
- 0 = zależny,
- 5 = potrzebuje pomocy, ale część czynności może wykonać bez pomocy,
- 10 = niezależny (w zapinaniu guzików, zamka, sznurowadeł, itp.).
- Kontrolowanie stolca/zwieracza odbytu:
- 0 = nie panuje nad oddawaniem stolca (lub konieczne jest wykonanie lewatywy),
- 5 = przypadkowe zdarzenia bezwiednego oddawania stolca,
- 10 = kontroluje oddawanie stolca.
- Kontrolowanie moczu/zwieracza pęcherza moczowego:
- 0 = nie panuje nad oddawaniem moczu lub ma założony cewnik i przez to jest niesamodzielny),
- 5 = przypadkowe zdarzenia bezwiednego oddawania moczu,
- 10 = kontroluje oddawanie moczu.
